LANSELOET VAN DENEMARKEN
Lees hieronder gratis 42 pagina’s van de 3de, herziene en uitgebreide druk van het boek Lanseloet van Denemarken en De heks in hedendaags Nederlands, Een verkrachter of een verleider? van Robert Castermans.
Lanseloet-van-Denemarken-en-De-heks-3de-druk-Robert-Castermans-inkijkexemplaar
Uitgeversinformatie
Lanseloet, de kroonprins van Denemarken, is tot over zijn oren verliefd op Sanderijn, de hofdame van zijn moeder. Vanwege het standsverschil wil zij absoluut niet dat haar zoon met Sanderijn trouwt. Om een wig tussen de geliefden te drijven bedenkt zij een heel gemeen plan. Ze slaagt in haar opzet. Na de seksuele daad laat Lanseloet zich denigrerend over Sanderijn uit, draait hij zich om en gaat zonder nog iets te zeggen slapen. Diep beledigd verlaat Sanderijn het Deense hof om in vreemde landen te gaan zwerven. Lanseloet heeft veel spijt van zijn gedrag en draagt zijn kamerheer Reinout op om Sanderijn te gaan opsporen. Hij weet haar te vinden in Afrika. Kan Lanseloet haar terugwinnen door diep berouw te tonen of is hij zijn grote liefde voor altijd kwijt?
Na dit oudst overgeleverde ernstige wereldlijke toneelstuk van Europa in de volkstaal volgt de klucht De heks. Hierin roddelen twee vrouwen flink over een derde vrouw, de ene scheldt haar uit voor hoer en de andere noemt haar een stronthoer en aan het eind slaan ze haar in elkaar.
De neerlandicus Robert Castermans heeft Lanseloet van Denemerken en Die hexe vertaald in hedendaags Nederlands en voorzien van een uitgebreide toelichting. Daardoor is deze uitgave geschikt voor middelbare scholieren, studenten Nederlands en iedereen die deze toneelstukken wil lezen zonder afgeleid te worden door verklarende voetnoten. In deze uitgave wordt ook de vraag beantwoord of Lanseloet Sanderijn verkracht of verleidt.
zeer ‘moderne’ psychologie uit de 14e eeuw – J.L. Walch
de dichter heeft ons voor zijn tijd een meesterwerk geschonken – Jan te Winkel
de parel en het juweel van onze middeleeuwse letterkunde – G.W. Wolthuis
Recensie van NBD Biblion van de 1ste druk uit 2020
De auteur heeft dit middeleeuwse toneelstuk met de daarbij behorende klucht, ‘De heks’, in eigentijds Nederlands vertaald en zodoende dit werk toegankelijk gemaakt voor hedendaagse lezers. Daarbij heeft hij een zeer uitvoerige toelichting geschreven, die ruim meer dan de helft van het aantal pagina’s beslaat, zodat de lezer toch iets meekrijgt van de achtergrond van de abele spelen. Natuurlijk gaat er bij zo’n hertaling wel iets verloren, dat moet de lezer voor lief nemen. De auteur besteedt veel aandacht aan de vraag of er sprake is van verleiding of verkrachting. Jammer genoeg laat hij daarbij de hoofse cultuur buiten beschouwing. Die vormt nu juist een hoofdmotief in de abele spelen, die als zodanig een uniek verschijnsel zijn in de West-Europese letterkunde. Dit valt des te meer op, omdat hij wel het begrip ‘hoofs’ enige malen gebruikt. Zijn uitgave draagt ertoe bij dat leerlingen in het voortgezet onderwijs kennis kunnen nemen van een historisch letterkundig werk. Misschien kan dit bijdragen aan hernieuwde belangstelling voor de studie Nederlands. Nuttige uitgave die het middeleeuwse toneelstuk toegankelijk maakt voor leerlingen van het voortgezet onderwijs en andere belangstellenden.
Naar aanleiding van deze recensie heb ik aan deze herziene en uitgebreide druk de paragrafen ‘Hoofse liefde’ en ‘Hoofse kenmerken’ toegevoegd en in de ‘Bibliografie’ Willaert (2021), Jussen (2013), Capellanus (2013), Maso ([2010]), Verhoosel (2007), Gerritsen (2001), Bumke (1989) en Van Altena (1987) opgenomen; ik sta open voor opbouwende kritiek.
Robert Castermans
Recensies op bol.com
Prachtig toneelstuk over een fatale liefde
Lanseloet van Denemerken is een ontroerend middeleeuws toneelstuk dat een goede vertaling in modern Nederlands verdient. Daar heeft neerlandicus Robert Castermans uitstekend voor gezorgd. Hij heeft er een uitgebreide toelichting bij geschreven, waarin hij een knap pleidooi houdt dat Lanseloet zich niet aan verkrachting schuldig heeft gemaakt. Deze uitgave bevat ook een vertaling van de klucht Die Hexe met een heldere toelichting.
Goede hertaling van middeleeuws toneelstuk
Lanseloet van Denemerken is een mooi toneelstuk over de niet te weerstane kracht van de liefde. Robert Castermans heeft dit toneelstuk in het Middelnederlands vertaald in prettig leesbaar modern Nederlands en voorzien van een interessante inleiding. Daarin toont Castermans zeer overtuigend aan dat Lanseloet geen verkrachter is maar een verleider.
Recensie op hebban.nl
Prachtige hertaling
Middeleeuwse teksten zijn in de regel nauwelijks te pruimen, maar neerlandicus Robert Castermans heeft het toneelstuk Lanseloet van Denemarken en de klucht De heks overgezet in soepel hedendaags Nederlands. Zijn hertaling leest als een trein. In een uitgebreide toelichting schetst hij de tot mislukken gedoemde liefde tussen prins Lanseloet en Sanderijn. Ook argumenteert Castermans op overtuigende wijze dat Lanseloet de hofdame van zijn moeder verleidt en niet verkracht, zoals door menig historisch letterkundige wordt aangenomen. Op dit punt zal de literatuurgeschiedenis dan ook herschreven moeten worden; al met al een niet geringe verdienste van Castermans. Een uitmuntende editie van een hoogtepunt uit de middeleeuwse literatuur!